Programmaboekje
Ontmoeting in Italië &
RO NOW: Grieg & Prokofjev
Vr 9 december – 20.00 uur
Za 10 december – 20.30 uur
Residentie Orkest Den Haag
Valentina Peleggi, dirigent
Vadym Kholodenko, piano
Giacomo Puccini (1858-1924)
Preludio sinfonico in A (1882)
Edvard Grieg (1843-1907)
Pianoconcert in a, op. 16 (1868)
Allegro molto moderato
Adagio
Allegro moderato molto e marcato – Quasi presto – Andante maestoso
Pauze
Ellis Howarth (1998)
One Minute Symphony: Momentje (2021/2022)
Sergej Prokofjev (1891-1953)
Selectie uit ‘Romeo en Julia’, op. 64bis/64ter/101 (1936/1944)
Montecchi en Capuleti (Suite 2, nr. 1)
Julia als jong meisje (Suite 2, nr. 2)
Maskers (Suite 1, nr. 5)
Dood van Tybalt (Suite 1, nr. 7)
Broeder Laurence (Suite 2, nr. 3)
Romeo aan Julia’s graf (Suite 2, nr. 7)
Dood van Julia (Suite 3, nr. 6)
Einde concert circa 22.15 uur
Gebruik Wolfgang bij dit concert. Download gratis in de App store (iPhone) of Play Store (Android) of kijk op wolfgangapp.nl. Gebruik hiervoor de gratis wifi Amare Guests.
Residentie Orkest Den Haag
Valentina Peleggi, dirigent
Vadym Kholodenko, piano
Edvard Grieg (1843-1907)
Pianoconcert in a, op. 16 (1868)
Allegro molto moderato
Adagio
Allegro moderato molto e marcato – Quasi presto – Andante maestoso
Sergej Prokofjev (1891-1953)
Selectie uit ‘Romeo en Julia’, op. 64bis/64ter/101 (1936/1944)
Montecchi en Capuleti (Suite 2, nr. 1)
Julia als jong meisje (Suite 2, nr. 2)
Maskers (Suite 1, nr. 5)
Dood van Tybalt (Suite 1, nr. 7)
Broeder Laurence (Suite 2, nr. 3)
Romeo aan Julia’s graf (Suite 2, nr. 7)
Dood van Julia (Suite 3, nr. 6)
Einde concert circa 22.00 uur
Valentina Peleggi - dirigent
Studie Conservatorium ‘Santa Cecilia’ in Rome (cum laude), Royal Academy of Music in Londen.
Huidige positie Chef-dirigent van het Richmond Symphony, vaste gastdirigent Theatro São Pedro.
Highlights Werkte in operahuizen van Londen, Chicago, Parijs, Parma en Turijn. Dirigeerde orkesten als Royal Philharmonic Orchestra, BBC Nationale Orchestra of Wales, Baltimore Symphony Orchestra en Brussels Phlharmonic. Maakt haar debuut bij het Residentie Orkest.
Prijzen o.a. eerste prijs op het Festival International de Inverno Campos do Jordão in Brazilië (2014), APCA Award ‘Conductor of the Year’ (2016). Werd door BBC Music Magazine betiteld als ‘rising star 2018’.
Vadym Kholodenko - piano
Studie De in Kiev geboren pianist gaf al op dertienjarige leeftijd concerten in de Verenigde Staten, China, Hongarije en Kroatië. Studeerde aan het conservatorium van Moskou.
Highlights Werkte met de belangrijkste orkesten wereldwijd waaronder Philhadelphia Orchestra, Royal Philharmonic Orchestra, Atlanta Symphony, Japan Philharmonic en BBC Scottish Symphony. Gaf recitals in Wigmore Hall en Wiener Konzerthaus, op verschillende festivals en werkte samen met onder meer Vadim Repin, Clara-Jumi Kang en Alexander Buzlow. Maakt zijn debuut bij het Residentie Orkest.
Prijzen o.a. Maria Callas International Piano Competition (2004), International Schubert Piano Competiton (2011), Van Cliburn International Piano Competition (2014).
Residentie Orkest Den Haag
Opgericht Den Haag, 1904
Huidige chef-dirigent Anja Bihlmaier
Vaste gastdirigenten Richard Egarr en Jun Märkl
Chef-dirigenten Henri Viotta, Peter van Anrooy, Frits Schuurman, Willem van Otterloo, Jean Martinon, Ferdinand Leitner, Hans Vonk, Evgenii Svetlanov, Jaap van Zweden, Neeme Järvi, Nicholas Collon.
Te zien in o.a. Amare, Paard, De Nationale Opera, Koninklijk Concertgebouw, De Doelen, TivoliVredenburg.
Educatie Jaarlijks bereik van ruim 40.000 scholieren, volwassenen en amateurmusici in educatieve projecten. Onderdeel hiervan is The Residents, waarmee het orkest honderden kinderen uit Haagse wijken in contact brengt met klassieke muziek.
Puccini, Grieg & Prokofjev
In dit programma ontmoeten de zonovergoten steden Milaan, waar Puccini zijn symfonische prelude componeerde en Verona, waar Prokofjev in navolging van Shakespeare de liefdesgeschiedenis van Romeo en Julia situeerde, elkaar. Voor Griegs Pianoconcert moeten we echter naar veel noordelijker streken om een echte Noorse halling te kunnen dansen.
Tien lire boete
In oktober van het jaar 1880 slaagde Giacomo Puccini met glans voor zijn toelatingsexamen van het conservatorium in Milaan. De studie vond hij niet echt opwindend en hij genoot met een stel vrienden des te meer van het studentenleven in Milaan. In januari 1881 kreeg hij zelfs een officiële berisping en tien lire boete aan zijn broek vanwege de vele lessen die hij had verzuimd. Toch was hij een zeer getalenteerde leerling wiens opdrachtcomposities die hij moest maken tot de beste van zijn jaar behoorde. Het in de zomer van 1882 gecomponeerde Preludio Sinfonico kreeg zelfs een eervolle vermelding. Het is een kort werk waarin hij, zeker in de openingsmaten, zijn belangstelling voor Wagner niet onbetuigd laat. Maar al gauw neemt hij die Wagneriaanse invloed mee in een volbloed Italiaans idioom dat zo kenmerkend is voor Puccini’s latere werk. De prelude zou wat dat betreft niet misstaan als opening of entr’acte in één van zijn opera’s.
Zeven revisies
Minstens even getalenteerd als Puccini in Milaan was Edvard Grieg aan het conservatorium van Leipzig waar hij als vijftienjarige door zijn ouders, op aanraden van de beroemde Noorse violist Ole Bull, in 1858 naar toe was gestuurd. Tijdens zijn eerste studiejaar hoorde hij Clara Schumann het Pianoconcert van haar overleden echtgenoot Robert uitvoeren. Diep onder de indruk besloot hij zelf ook een pianoconcert te schrijven al duurde het nog tien jaar voordat Grieg het plan ten uitvoer bracht. Inmiddels was hij al weer enige tijd terug in zijn geboorteland waar hij zich verregaand had laten beïnvloeden door de Noorse volksmuziek. Zo ook in zijn Pianoconcert waarvan het slotrondo is gebaseerd op een bekende Noorse volksdans, de ‘halling’.
De première in 1869 in Kopenhagen was een groot succes, al speelde Grieg, vanwege verplichtingen elders, niet de solopartij. Hijzelf was echter nog lang niet tevreden en in de jaren daarna reviseerde het hij werk maar liefst zeven keer, de laatste pas enkele weken voor zijn dood in 1907. Het Pianoconcert is uiteindelijk het enige soloconcert dat Grieg geschreven heeft. Aan een tweede concert is hij in 1882 nog wel begonnen, maar hij heeft het bij slechts enkele schetsen gelaten.
Drambalet
Met de Revolutie van 1917 in Rusland verliet Sergej Prokofjev, zoals zoveel landgenoten, zijn vaderland. Lange tijd zwierf hij rond in de Verenigde Staten en Europa en genoot bekendheid als pianist en componist in alle mogelijke genres. Maar met de grote economische crisis van 1928 zag Prokofjev zijn inkomsten aan alle kanten opdrogen. In de Sovjet-Unie had men daar toch wat minder last van en was er op cultuurgebied nog van alles te beleven. Hij was er in 1927 al eens een keer op bezoek geweest en dat was hem, ondanks het dictatoriale bewind goed bevallen. In 1936 besloot hij dan ook definitief terug te keren. In de jaren daarvoor bereidde hij die terugkomst terdege voor. Eén van de grote werken in die richting was zijn ballet Romeo en Julia. Anders dan in zijn vorige balletten ging het hem minder om de mooie dans, als wel om de dramatiek van het verhaal zo sterk mogelijk naar voren te halen. ‘Drambalet’ noemde de scenaristen het en het luidde een heel nieuwe vorm van ballet in. Veel aandacht besteedde Prokofjev aan het uitdiepen van de karakters zoals Romeo met zijn edelmoedigheid, de eigenzinnigheid van Julia, de trouwe Mercutio tegenover de vileine Tybalt. Maar ook de gespannen sfeer tijdens het feest op het kasteel, de vurige liefde van de balkonscène en het intens trieste slot komen goed tot zijn recht.
Zo beeldend is de muziek van Prokofjev dat je strikt genomen het ballet niet eens nodig hebt. Het is de reden dat Romeo en Julia het in de concertzaal uitstekend doet. Prokofjev zelf stelde uit de muziek drie suites samen die bijna populairder werden dan de originele balletversie. En ook nu nog maken orkesten graag een eigen selectie al zal de befaamde ridderdans, in de suite Montecchi en Capuleti genoemd, nooit ontbreken.
Kees Wisse
De getalenteerde Edvard Grieg werd in 1858 op vijftienjarige leeftijd door zijn ouders naar het conservatorium van Leipzig gestuurd, op aanraden van de beroemde Noorse violist Ole Bull. Tijdens zijn eerste studiejaar hoorde hij Clara Schumann het Pianoconcert van haar overleden echtgenoot Robert uitvoeren. Diep onder de indruk besloot hij zelf ook een pianoconcert te schrijven al duurde het nog tien jaar voordat Grieg het plan ten uitvoer bracht. Inmiddels was hij al weer enige tijd terug in zijn geboorteland waar hij zich verregaand had laten beïnvloeden door de Noorse volksmuziek. Zo ook in zijn Pianoconcert waarvan het slotrondo is gebaseerd op een bekende Noorse volksdans, de ‘halling’.
De première in 1869 in Kopenhagen was een groot succes, al speelde Grieg, vanwege verplichtingen elders, niet de solopartij. Hijzelf was echter nog lang niet tevreden en in de jaren daarna reviseerde het hij werk maar liefst zeven keer, de laatste pas enkele weken voor zijn dood in 1907. Het Pianoconcert is uiteindelijk het enige soloconcert dat Grieg geschreven heeft. Aan een tweede concert is hij in 1882 nog wel begonnen, maar hij heeft het bij slechts enkele schetsen gelaten.
Drambalet
Met de Revolutie van 1917 in Rusland verliet Sergej Prokofjev, zoals zoveel landgenoten, zijn vaderland. Lange tijd zwierf hij rond in de Verenigde Staten en Europa en genoot bekendheid als pianist en componist in alle mogelijke genres. Maar met de grote economische crisis van 1928 zag Prokofjev zijn inkomsten aan alle kanten opdrogen. In de Sovjet-Unie had men daar toch wat minder last van en was er op cultuurgebied nog van alles te beleven. Hij was er in 1927 al eens een keer op bezoek geweest en dat was hem, ondanks het dictatoriale bewind goed bevallen. In 1936 besloot hij dan ook definitief terug te keren. In de jaren daarvoor bereidde hij die terugkomst terdege voor. Eén van de grote werken in die richting was zijn ballet Romeo en Julia. Anders dan in zijn vorige balletten ging het hem minder om de mooie dans, als wel om de dramatiek van het verhaal zo sterk mogelijk naar voren te halen. ‘Drambalet’ noemde de scenaristen het en het luidde een heel nieuwe vorm van ballet in. Veel aandacht besteedde Prokofjev aan het uitdiepen van de karakters zoals Romeo met zijn edelmoedigheid, de eigenzinnigheid van Julia, de trouwe Mercutio tegenover de vileine Tybalt. Maar ook de gespannen sfeer tijdens het feest op het kasteel, de vurige liefde van de balkonscène en het intens trieste slot komen goed tot zijn recht.
Zo beeldend is de muziek van Prokofjev dat je strikt genomen het ballet niet eens nodig hebt. Het is de reden dat Romeo en Julia het in de concertzaal uitstekend doet. Prokofjev zelf stelde uit de muziek drie suites samen die bijna populairder werden dan de originele balletversie. En ook nu nog maken orkesten graag een eigen selectie al zal de befaamde ridderdans, in de suite Montecchi en Capuleti genoemd, nooit ontbreken.
Kees Wisse
Fun fact
Edvard Hagerup Grieg
(Bergen 15 juni 1843 – 4 september 1907)
Het Pianoconcert van Grieg beleefde nog een heel bijzondere première. Het was het allereerste soloconcert dat op de grammofoonplaat werd vastgelegd. Dit gebeurde in 1909 door de Duitse pianist Wilhelm Backhaus. Grieg heeft het zelf net niet meer meegemaakt, hij overleed twee jaar daarvoor. Of hij blij zou zijn geweest met het resultaat is maar de vraag, want de plaat kon maar zes minuten muziek bevatten dus de muziek werd drastisch ingekort.
Leuk om te weten
Aanvankelijk had Prokofjev voor zijn Romeo en Julia een happy end bedacht met als motivatie ‘levende mensen kunnen dansen, dode niet’, Hij had zelfs de muziek voor dit nieuwe einde al geschreven. Maar na een felle discussie met de choreografen, waarin zich ook de theaterdirectie en enkele Russische Shakespearekenners hadden gemengd, besloot hij om het originele einde te handhaven.

One Minute Symphony
Compositiestudent Ellis Howarth zocht naar inspiratie voor zijn One Minute Symphony in het Kunstmuseum. Hier sprak hij Doede Hardeman, Hoofd Collecties van het museum, over het werk ‘Trio Fleuri’ van de schilder Jan Toorop. Het kunstwerk bleek verschillende kanten te belichten, zowel vreugde als ook verdriet en melancholie. Dit wil Ellis graag in zijn werk laten terugkeren.